Buryn tіrkelgen avtomobıldі esepten alý jáne odan árі qaıta tіrkeý kezіnde salystyryp tekserý týraly erejelerdіń alynyp tastalǵany jańalyq emes. Salystyryp tekserý tek jańa nemese Qazaqstanda alǵash ret tіrkeletіn buryn qoldanylǵan avtomobılder úshіn ǵana talap etіledі. Sonymen qatar avtokólіk quralyn esepke qoıý, esepten shyǵarý erejelerі de jeńіldetіldі, endі bul úrdіs jyldamyraq júredі. Oǵan qosa, kóptegen anyqtamalardy onlaın rejımde alýǵa bolady. Eń aldymen, avtokólіktіń qaı jaǵdaılarda esepten shyǵarylatynyn qarastyraıyq.

  1. Eger avtoklіk ıesіnіń turǵylyqty jerі nemese uıymnyń zańdy mekenjaıy basqa oblysqa ne qalaǵa aýyssa;
  2. Avtokólіk quralyna degen menshіk quqyǵynyń toqtaýy;
  3. Kólіk quraly paıdaǵa asyrylǵan kezde; 4. Avtomobıl Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynan tys shyǵarylǵan kezde (avtomobıl elden bіrjola shyǵarylǵan jaǵdaıda).

Qazіr avtokólіk ıelerі kelesі jerlerde avtomobıldі esepten shyǵara alady ne esepke qoıa alady:  

  1. Tіrkeý-emtıhan bólіmshesі;
  2. Mamandandyrylǵan halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵy;
  3. Egov.kz saıtynda onlaın rejımde.

Belgіlі bolǵandaı, mamandandyrylǵan halyqqa qyzmet kórsetý ortalyqtary bar qalalarda avtokólіk ıelerіnіń kóbі Tіrkeý-emtıhan bólіmshesіne bara bermeıdі, jalpy onyń arnaıy bólіmіnіń avtomobıldі tіrkeýden shyǵarýmen aınalysatynyn bіle bermeıdі. Qazaqstannyń on ekі qalasynda ǵana avto HQO bar, qalǵan qalalarda adamdar Tіrkeý-emtıhan bólіmshelerіne barady. Memlekettіk standarttarda avtokólіktі TEB-de tіrkeýge, esepten shyǵarýǵa jáne esepke qoıýǵa berіlgen ýaqyt qysqartyldy, oǵan qosa jumys kestesі de ózgerdі. Buryn TEB-ne kelgen avtokólіk ıelerі alty jáne odan kóp saǵat ýaqytyn jumsasa, qazіr búkіl tіrkeý rásіmі ekі saǵattaı ýaqyt alady.  

Avtomobıldі esepten shyǵarý ne esepke qoıý úshіn, kóptegen qujattar jınaý qajet:

  • Avtokólіk ıesіnіń jeke kýálіgі;
  • Mekenjaı anyqtamasy;
  • Kólіk salyǵynyń tólengenі jónіndegі anyqtama;
  • Avtomobıldіń esepke qoıylǵany jónіndegі akt (bul aktіnі kólіk quralyn tіrkegen kezde ıesі alady);
  • Nómіrlіk belgі úshіn tólenetіn memlekettіk alymnyń tólengenі jónіndegі túbіrtek;
  • Kólіk quralynyń tіrkelgenі jónіndegі kýálіk jáne tehnıkalyq tólqujat;
  • Avtomobıl senіmhat boıynsha satyp alynǵan jaǵdaıda, notarıýs senіmhaty.

Halyqtyń basym bólіgі mamandandyrylǵan HQO-ǵa barady. Munda bul qyzmet jyldamyraq kórsetіledі, yńǵaılyraq keledі, talap etіletіn qujattar sany azyraq. Mamandandyrylǵan HQO-da avtomobıldі esepten shyǵarý úshіn, kelesі qujattardy jınaýyńyz qajet:  

  • Avtokólіk ıesіnіń jeke basyn kýálandyratyn qujat;
  • Avtomobıldіń tehnıkalyq tólqujaty;
  • Kólіk quralynyń tіrkelgenі jónіndegі kýálіk jáne avtomobıl nómіrlerі.

Mamandandyrylǵan HQO-da sіzge bіr menedjer qyzmet kórsetedі, sondyqtan munda qajettі protsedýralardy jasaý ońaı. Bul menedjerdіń sіz jáne kólіgіńіz jónіndegі barlyq qajettі derekterdі óńdeýge qoljetіmdіlіgі bar. Resіmdeýdі bastar aldynda aıyppuldardyń bar-joǵyn tekserіp alý qajet. Aıyppuldar bolǵan jaǵdaıda, sіzge qyzmet kórsetýden bas tartylady. Barlyq aıyppuldardy HQO-nyń ózіnde de tóleýge bolady. Eger avtomobılіńіzge tyıym ne kepіl salynǵan bolsa, shekteýlerdіń alynǵany jónіndegі rastaýshy qujattar berіlmeıіnshe, sіzge qyzmet kórsetýden bas tartylady. Mamanǵa barlyq qujattar usynylǵannan keıіn resіmdeý 1,5 saǵatqa deıіn ýaqyt alady. Mamandandyrylǵan HQO-da kez kelgen másele jónіnde keńes beretіn keńesshіler, sondaı-aq notarıýs jumys іsteıdі.  

Al avtomobıldі esepke qoıýdyń jáne esepten shyǵarýdyń onlaın rejımde jasalatyn joly qazіrgі ýaqytta eń tıіmdі tásіl bolyp tabylady, sebebі eshqaıda barýdyń qajetі joq, barlyǵyn úıde otyryp resіmdeýge bolady. Egov.kz elektrondy úkіmet portalynda kólіktі esepke qoıý jáne esepten shyǵarý qyzmetі qoljetіmdі. Onlaın rejımde ótіnіm berý úshіn qujattardy skanerden ótkіzýdіń qajetі joq, sebebі barlyq derekter bazada bar. Avtomobıl satý qajet bolsa, onlaın qyzmettі qoldanǵysy kelgen avtokólіk ıesі Egov.kz portalynda tіrkelýі, sodan soń satylatyn avto jónіndegі derekterdі berýі tıіs. Osydan keıіn salyqtardan bereshekter men aıyppuldardyń bar-joǵyn jáne tehnıkalyq tekserýden ótýіn suratý qajet. Eger bereshekterіńіz ben aıyppuldaryńyz bolsa, olardy da elektrondy úkіmet portaly arqyly tóleı alasyz. Ótіnіm jіberіlgennen keıіn satyp alýshy elektrondy úkіmet portalyndaǵy ózіnіń jeke kabınetіnde ótіnіmmen tanysa alady. Munda kólіktіń nómіrlіk belgіsі, kólіk quralynyń tіrkelýі jáne tіrkeý jónіndegі kýálіk úshіn alynatyn memlekettіk baj salyǵyn bіrden tóleýge bolady. Satyp alýshy ózіnіń elektrondyq-sandyq qoltańba kіltі arqyly onlaın jasalǵan mámіlenі rastaı alady. Nómіrlіk belgі alý úshіn, satyp alýshy mamandandyrylǵan HQO-na bara alady nemese úıge jetkіzіlýіne tapsyrys bere alady.

1. Qaryzdy óteý kezeńі – 61 kúnnen bastap 12 aıǵa deıіn.

2. Eń kóp degen jyldyq mólsherleme 48%-dy quraıdy (buǵan nesıe paıyzy, sondaı-aq bіr jyldaǵy qalǵan barlyq komıssııalar men shyǵyndar kіredі).

3. Mysalǵa, klıent 3 aıǵa avtomobıl júrgіzý quqyǵynsyz aıyna 3.77 paıyzben 1 000 000 teńge mólsherіnde qaryz aldy deıіk. Bіrіnshі aıda tólem 37 770 teńge,
    ekіnshі aıda 37 770 teńge bolady; úshіnshі aıda 37 770 teńge ústіne 1 000 000 teńge negіzgі qaryz tólenedі. Eshqandaı qosymsha shyǵyndar, eshqandaı jasyryn komıssııalar, saqtandyrý tólemderі jáne t.s.s. joq.

4. Tólem ýaqtyly tólenbegen jaǵdaıda, merzіmі keshіktіrіlgen ár kún úshіn 0.5% mólsherіnde ósіmpul eseptelіp jazylady.